Ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας ὁ Στρατηλάτης καὶ οἱ σὺν αὐτῷ 2.593 Μάρτυρες
Οἱ στρατιῶτες ἦταν κυριευμένοι ἀπὸ φόβο, λόγω τοῦ ὅτι ὁ ἐχθρὸς ἦταν πολυάριθμος καὶ εἶχε πολλὲς νῖκες στὸ ἐνεργητικό του. Ἡ ἀρχηγία τοῦ μικροῦ σώματος στρατιωτῶν εἶχε ἀνατεθεῖ ἀπὸ τὸν ἀρχιστράτηγο Ἀντίοχο σὲ ἕναν γενναῖο χριστιανὸ ἀξιωματικό, τὸν Ἀνδρέα.
Βεβαίωσε λοιπὸν ὁ Ἀνδρέας τοὺς στρατιῶτες του πὼς ὁ θρίαμβος τῆς νίκης θὰ εἶναι μὲ τὸ μέρος τους, ἂν ὅλοι μὲ πραγματικὴ πίστη ἐπικαλεσθοῦν τὸν παντοδύναμο Θεὸ τῶν χριστιανῶν. Διότι ὅλα τὰ κατορθώματα τῶν χριστιανῶν ἐπιτυγχάνονται «σὺν τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χρίστου». Μὲ τὴ δύναμη, δηλαδή, τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Πράγματι, τὰ λόγια τοῦ Ἀνδρέα ἀνύψωσαν τὸ ἠθικὸ τῶν στρατιωτῶν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ συντρίψουν τὸ πολυπληθὲς στράτευμα τοῦ ἐχθροῦ. Ὁ Ἀντίοχος ἐπαίνεσε δημόσια τὸ κατόρθωμα αὐτό, ἀλλὰ ὅταν ἔμαθε ὅτι οἱ στρατιῶτες εἰλκύσθηκαν ἀπὸ τὸν Ἀνδρέα στὸ χριστιανισμό, ἔστειλε 1.000 στρατιῶτες νὰ τοὺς ἀφοπλίσουν καὶ νὰ τοὺς στείλουν στὰ σπίτια τους. Ὁ Ἀνδρέας, ὅμως, μετὰ ἀπὸ συζήτηση εἵλκυσε καὶ αὐτοὺς στὸν χριστιανισμό.
Ἐξοργισμένος τότε ὁ Ἀντίοχος, ἔστειλε εἰδικὸ σῶμα μὲ ἔμπιστους ἀξιωματικοὺς καὶ σκότωσε ὅλους τους χριστιανοὺς στρατιῶτες.
Ἦταν στὸν ἀριθμὸ 2.593!
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ'. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τῇ δυvαστείᾳ, προσενήνοχας, ὡς στρατηγέτης, τῷ Παντάνακτι στρατὸν θεοσύλλεκτον· τύπος γὰρ τούτων Ἀνδρέα γενόμενος, μαρτυρικῶς σὺν αὐτοῖς ἠνδραγάθησας. Μεθ’ ὧν πρέσβευε, Κυρίω τῷ σὲ δοξάσαντι, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Στρατηλάτης ἄριστος προβεβλημένος, τῷ Χριστῷ προσήγαγες, μαρτυρικὸν συνασπισμόν, μαθ’ ὧν Ἀνδρέα ἐκραύγαζες· Σὺ τῶν Μαρτύρων Οἰκτιρμὸν ὁ στέφανος.
Μεγαλυνάριον.
Τῇ στρατολογίᾳ τῇ ἀληθεῖ, ἐστράτευσας Μάρτυς, δῆμον Ἅγιον Ἀθλητῶν, μεθ’ ὧν καὶ ἀθλήσας, Ἀνδρέα Στρατηλάτα, ἀγγελικῆς στρατείας, ὤφθης ὁμόσκηνος.
Οἱ Ἅγιοι Τιμόθεος, Ἀγάπιος καὶ Θέκλα οἱ Μάρτυρες
Οἱ Ἅγιοι Τιμόθεος, Ἀγάπιος καὶ Θέκλα, μαρτύρησαν στὴν Γάζα. Στὴν πόλη αὐτή, ἀπὸ τὰ πρῶτα χρόνια τοῦ χριστιανισμοῦ εἶχε ἱδρυθεῖ ἐκκλησία, τὴν ὁποία συνεχῶς πολεμοῦσαν οἱ εἰδωλολάτρες. Ἀλλὰ ὅσο τὴν πολεμοῦσαν, τόσο αὐτὴ μεγάλωνε καὶ ὅλο καὶ πιὸ πολλοὶ γινόντουσαν χριστιανοί.
Κατὰ καιροὺς γινόντουσαν μεγάλοι διωγμοὶ ἐναντίον τους. Σὲ μία τέτοια ἐξέγερση, μὲ ἐντολὴ τοῦ ἐπάρχου Οὐρβανοῦ, συνελήφθη ὁ Τιμόθεος. Ἀφοῦ ὑπεβλήθη σὲ πολλὰ σκληρὰ καὶ ἀπάνθρωπα βασανιστήρια ρίχτηκε στὴν φωτιὰ ὅπου καὶ μαρτύρησε.
Βλέποντας ὁ Ἀγάπιος καὶ ἡ Θέκλα τὸ μαρτύριο τοῦ Τιμοθέου, εἶπαν ὅτι θέλουν νὰ μαρτυρήσουν καὶ αὐτοὶ γιὰ τὸν Χριστό τους καὶ οἱ εἰδωλολάτρες τοὺς ἔριξαν στὰ ἄγρια θηρία.
Οἱ Ἅγιοι Εὐτυχιανὸς καὶ Στρατήγιος οἱ Μάρτυρες
Μαρτύρησαν διὰ πυρός.
Ὁ Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Νέος
Τὸ 1740, ἐπὶ Σουλτάνου Ἀχμὲτ καὶ Ἰμπραὴμ Πασά, γενικοῦ Διοικητῆ Μ. Ἀσίας, διατάχθηκε διάταγμα συγκέντρωσης ὅλων τῶν ἀγοριῶν τῶν χριστιανῶν. Μέσα σ’ αὐτὰ τὰ παιδιὰ βρέθηκε καὶ ὁ ὀρφανὸς Θεοχάρης.
Κάποια μέρα ὅμως, ὁ διοικητὴς τῆς Νεαπόλεως Καππαδοκίας, εἶδε τὸν Θεοχάρη, τοῦ ἄρεσε καὶ τὸν πῆρε στὸ σπίτι του νὰ περιποιεῖται τὰ ζῷα. Ἡ εὐσέβεια καὶ ἡ ὀμορφιὰ τοῦ Θεοχάρη τὸν ἔκαναν νὰ τοῦ προτείνει νὰ τὸν κάνει γαμπρό του, ἀφοῦ πρῶτα γίνει μουσουλμάνος.
Ὁ Θεοχάρης ἀπάντησε, ὅτι γεννήθηκε Χριστιανὸς καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη του. Ὁ δικαστὴς προσβλήθηκε ἀπὸ αὐτὴν τὴν ἀπάντηση καὶ τὸν ἀπείλησε μὲ βασανιστήρια.
Τότε ὁ Θεοχάρης ἔφυγε, γιὰ νὰ πάει νὰ μεταλάβει τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Ὅταν γύρισε ὁ δικαστὴς τοῦ ἔκανε καὶ πάλι τὴν πρόταση, αὐτὸς ἀρνήθηκε καὶ ἄρχισαν τὰ βασανιστήρια.
Στὴν ἀρχὴ τὸν λιθοβόλησαν καὶ στὴν συνέχεια τὸν ἀποκεφάλισαν τὸ μεσημέρι τῆς 20ης Αὐγούστου τοῦ 1740.
Τὸ 1923 τὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου μεταφέρθηκαν στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίας Αἰκατερίνης Θεσσαλονίκης, ὅπου καὶ φυλάσσονται ἕως σήμερα.
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Βλαστὸς Ἰωαννίνων ἀνεδείχθης περίδοξος, καὶ θεῖος πολιοῦχος τῆς Ναούσης Θεόφανες· ὡς ἄγγελος γὰρ ζήσας ἐπὶ γῆς, θαυμάτων ἐκομίσω δωρεάν, καὶ παρέχεις τὰς ἰάσεις τοῖς εὐλαβῶς, προστρέχουσι τῇ σκέπῃ σου. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τῆς μυστικῆς θεοφανείας θεῖον ὄργανον
Τῇ ἰσαγγέλῳ πολιτείᾳ ἐχρημάτισας
Καὶ θαυμάτων ἐδοξάσθης τῇ χορηγίᾳ.
Ἀλλ’ ὡς μέγας τοῦ Θεοῦ θεράπων Ἅγιε
Καθικέτευε λυτροῦσθαι πάσης θλίψεως
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Θεόφανες.
Μεγαλυνάριον.
Τῶν Ἰωαννίνων θεῖος βλαστός, καὶ Ναούσης μέγας, πολιοῦχος καὶ ἀρωγός, καὶ πηγὴ θαυμάτων, Θεοφάνες ἐδείχθης· διό σου τὴν ἁγίαν Κάραν σεβόμεθα.